مدل سفرهای استانی هیأت دولت یکی از تجاربی بود که مورد تأیید مردم و رهبری قرار گرفت و دولت یازدهم نیز علی رغم این که بر سایر تجارب دولت قبل مهر تردید می زد، این تجربه را طبق نظرسنجی مردمی در برنامه پایش و براساس رهنمون رهبری ادامه داد اکنون با گذشت حدود 2 سال از عمر دولت یازدهم و درک یکی از این سفرهای استانی از نزدیک، مواردی را در تحلیل سفرهای استانی دولت یازدهم تقدیم می کنم:
- از مزایای خاص سفرهای استانی در دولت های قبل، آشنا شدن هیأت دولت با مشکلات مردم هر استان در ملاقات های چهره به چهره بود، لیکن دولت یازدهم با کاهش مدت سفرهای استانی از حدود یک هفته به یک تا حداکثر دو روز، عملاً فرصتی برای شنیدن حرف ها و مشکلات مردم پیدا نمی کند و این همچنان مردم استان ها هستند که حرف مسئولان را مثل همیشه می شنوند و این مسئله نه تنها برای مردم مطلوب نیست بلکه یک خسران بزرگ برای دولت نیز هست چرا که خودش را از یکی از بهترین روش های ارزیابی مدیریت استان محروم می کند.
- از دیگر مزیت های سفرهای استانی، مشاهده روند پیشرفت و مدیریت استان ها است که عملاً در دولت های نهم و دهم با حضور در شهرستان های مختلف و سرکشی به پروژه های متعدد و صنایع و کارخانجات و برگزاری جلساتی برای حل مشکلات آنها بود که این مسئله نیز بسیار کمرنگ گردیده است.
- از دیگر کارکردهای سفرهای استانی، دریافت درخواست های مردمی است که با طرح های خوبی مثل سامد با شماره 111 و جمع آوری درخواست های مکتوب مردمی از دولت قبل تاکنون صورت می گیرد و همگی در همان سامانه ثبت و طبق نظام ارجاعی که در همان سیستم تعریف شده است به جریان می افتد، لیکن یکی از مشکلاتی که در این خصوص مشاهده می شود، عدم تحلیل آماری در خصوص مشکلات مردم است؛ در شرایطی که بیشتر مشکلات مردمی در حوزه های مختلف اداری و یا اجتماعی و یا شغلی مشترک است، باید این مشکلات شناسایی، احصاء، تحلیل و نهایتاً منتج به اصلاح و بازنگری قوانین و روش های عملکردی گردد، لیکن متأسفانه این مسئله انجام نمی شود و عملاً همان حجم مشکلات درهر سفر استانی وجود دارد و هرکسی که مشکلش را طرح نکرده باشد مشکلش باقی خواهد ماند و کسانی نیز که درخواست حل مشکل داشته اند، به دلیل نقص در قوانین و روش ها در اکثر موارد عملاً به نتیجه مطلوب مردم نخواهد رسید.
- یکی از کارکردهای سفرهای استانی، سنجش میزان استقبال به عنوان میزان رضایت مندی مردم از دولت است، عملاً دولت ها وقتی با استقبال های ضعیف مردم مواجه می شوند به عملکرد و رفتار و گفتار خود دقت می کنند تا بتوانند با رفع یا اصلاح اشتباهات، محبوبیت شان را احیا کنند. به گواهی تصاویر و فیلم های استقبال های مردمی در سفرهای ریاست جمهوری، میزان استقبال در دولت های نهم و دهم به خصوص در یک دو سال آخر دولت دهم به خوبی به کاهش میزان محبوبیت دولت دهم در آن مقاطع گواهی می داد و همین مسئله در برخی از مقاطع و سفرهای استانی دولت یازدهم نیز به شدت به چشم می خورد به نحوی که این مسئله موجب شد تا دولت در سفرهای استانی بعدی کمی در ادبیات خود تجدید نظر کند، ولیکن یقیناً میزان استقبال دولت یازدهم به نسبت دولت های قبل به ویژه دولت نهم همچنان ضعیف تر است، نگاهی به تصاویر و فیلمهای به جامانده و تجارب شخصی مان نشان می دهد که میزان استقبال از دولت نهم به حدی بود که همواره مسیر فرودگاه تا جایگاه سخنرانی نیز پر می شد، ولیکن در سفرهای استانی دولت یازدهم تنها محل استقرار و مجاورت آن تکمیل می گردد و این نیز با افزایش میزان تبلیغات پیامکی و بنرهای تبلیغاتی و تمرکز استقبال همه ی شهرستان ها در مرکز استان و بخش نامه های الزام به استقبال به مدارس محقق می گردد.
- نصب انواع بنرهای خوش آمدگویی برای حضور هیأت رئیس جمهور بر سر در تمام ادارات شهرستان های استان، آن هم در حالی که رییس جمهور وقتی برای حضور در شهرها نمی گذارد، عملاً بی فایده، نمایشی و از مصادیق اسراف تلقی می شود. از دیگر ریخت و پاش های این سفرهای استانی انتخاب گران ترین هتل های استان ها برای اسکان هیأت دولت و همراهان وی است در حالی که در دولت قبل، محل استقرار مسئولان و همراهان شان در ساختمان های استانداری و یا مهمانسراهای ادارات تعیین می شد.
نتیجه: از آنجایی که بهره وری را بر اساس میزان تحقق هدف به نسبت هزینه ی صرف شده تعریف و ارزیابی می کنند، به نظر می رسد که با توجه به کاهش شدید میزان تحقق اهداف سفرهای استانی دولت یازدهم ، توآمان با افزایش احتمالی هزینه ها، عملاً میزان کارآیی و اثربخشی و بهره وری این سفرها دچار رکود شده باشد.